Türkiye’de organ nakli bekleyen hasta sayısı alarm veriyor

“Organ Bağışı: En Büyük Yaşam Mirası”

Prof. Dr. Hamdi Karakayalı: “Bugün Türkiye’de binlerce hasta için organ bağışı tek yaşam umududur”

İSTANBUL (İGFA) – Sağlık Bakanlığı’nın 2025 verilerine göre Türkiye’de 25 bin 245 kişi böbrek, 2 bin 650 kişi karaciğer ve 1.477 kişi kalp nakli bekliyor. Diğer organlar da eklendiğinde, 30 bini aşkın hastanın yaşam umudu organ bağışı oluyor. Ancak, geçtiğimiz yıl tespit edilen 2 bin 79 beyin ölümünün yalnızca yüzde 17’si organ bağışıyla sonuçlandı.

Organ nakli bekleyen hastaların sayısının her yıl arttığına dikkat çeken Prof. Dr. Karakayalı, “Böbrek, karaciğer ve kalp gibi organlarda son dönem yetmezliklerinin tedavisinde nakil tek seçenektir. Kalp nakli bekleyen hastalar için canlı verici alternatifi yoktur. Bu nedenle her bağış, birden fazla insana yaşam armağan eder” ifadelerini kullandı.

TÜRKİYE ORGAN NAKLİNDE DÜNYA LİGİNDE

Prof. Dr. Karakayalı, Türkiye’nin organ naklinde ulaştığı başarıya da dikkat çekerek, “Erişkin ve çocuk hastalarda sağ kalım oranları yüzde 90’ın üzerinde. Bu başarı sayesinde Türkiye, karaciğer ve böbrek nakli için yabancı hastalar tarafından da tercih ediliyor. Hatta birçok yabancı hekim ülkemize gelerek nakil cerrahisini bizden öğreniyor. Türkiye artık organ naklinde dünya liginde yer alıyor.” dedi.

Karakayalı, Türkiye’deki kadavradan organ bağışı oranının düşüklüğüne dikkat çekti.

“Dünya genelinde bir milyon nüfus başına düşen bağış sayısını gösteren pmp değeri İspanya’da 47, Fransa’da 26, İtalya’da 25 iken, Türkiye’de yalnızca 3,6” diyen Karakayalı, “Batı ülkelerinde organ nakillerinin yaklaşık yüzde 80’i kadavradan yapılırken, bizde bu oran yüzde 15–20 civarında. Bu durum, bağış oranlarını artırmanın ne kadar elzem olduğunu gösteriyor.” diye konuştu.

Karakayalı, kadavradan bağışların toplum sağlığı bilincinin bir göstergesi olduğunu belirterek, “Her hastanın canlı vericisi yok. Özellikle kalp nakli bekleyen hastalar için tek umut kadavra bağışıdır” dedi.

ORGAN BAĞIŞI ARTIK E-DEVLET’TEN YAPILABİLİYOR

Prof. Dr. Karakayalı, vatandaşların hastanelerin organ nakli koordinatörlüklerine ve il sağlık müdürlüklerine başvurarak bağış yapabileceklerini hatırlattı. Ayrıca, yeni uygulamayla artık organ bağışının e-Devlet üzerinden de yapılabildiğini söyledi.

Toplumda organ bağışıyla ilgili yanlış bilgilerin yaygın olduğuna dikkat çeken Karakayalı, “Beyin ölümünden sonra hastanın iyileşebileceği sanılıyor. Oysa beyin ölümü tıbben geri dönüşsüzdür, kişi yaşamını yitirmiştir. Bu aşamada organlar kısa süreliğine cihaz desteğiyle canlı tutulabilir. Nakil sırasında acı veya his duyulması mümkün değildir” dedi.
Türkiye’nin, organ bağışı ve nakil sürecinde uluslararası güvenlik standartlarına sahip olduğunu vurgulayan Karakayalı, “Tüm organ nakilleri Sağlık Bakanlığı’nın denetiminde, ulusal koordinasyon sistemiyle yürütülmektedir. Organların kötüye kullanılması mümkün değildir” ifadelerini kullandı.