Bu yazımızda, üniversitelerde halihazırda araştırma görevlisi kadrosunda görev yapan kişilerin öğretim görevlisi kadrolarına geçişini inceleyeceğiz.
Bilindiği üzere, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun Tanımlar başlıklı 3 üncü maddesinin (n) maddesinde “Öğretim Görevlileri“; “Yükseköğretim kurumlarında okutulan dersleri vermek, uygulama yapmak veya yaptırmakla yükümlü olan öğretim elemanıdır.” olarak tanımlanmıştır.
Anılan Kanunun “Öğretim Görevlileri” başlıklı 31 inci maddesinde ise, “Öğretim görevlileri; üniversitelerde ve bağlı birimlerinde bu Kanun uyarınca atanmış öğretim üyesi bulunmayan dersler veya herhangi bir dersin özel bilgi ve uzmanlık isteyen konularının eğitim-öğretim ve uygulamaları için, kendi uzmanlık alanlarındaki çalışma ve eserleri ile tanınmış kişiler, süreli veya ders saati ücreti ile görevlendirilebilirler. Meslek yüksekokullarının Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen uzmanlık alanlarına başvuracak olanlar hariç olmak üzere öğretim görevlisi kadrosuna başvuracak adaylarda en az tezli yüksek lisans derecesine sahip olmak şartı aranır. Öğretim görevlileri, ilgili yönetim kurullarının görüşleri alınarak fakültelerde dekanların, rektörlüğe bağlı bölümlerde bölüm başkanlarının önerileri üzerine ve rektörün onayı ile öğretim üyesi, araştırma görevlisi ve öğretim görevlisi kadrolarına atanabilirler veya kadro şartı aranmaksızın ders saati ücreti veya sözleşmeli olarak istihdam edilebilirler. Öğretim üyesi kadrolarına öğretim görevlileri en çok iki yıl süre ile atanabilirler; bu süre sonunda işgal ettikleri kadroya başvuran öğretim üyesi bulunmadığı ve görevlerine devamda yarar görüldüğü takdirde aynı usulle yeniden atanabilirler. Atanma süresi sonunda görevleri kendiliğinden sona erer. Bunların yeniden atanmaları mümkündür. Bu takdirde ilk atama usulü uygulanır. Konservatuvarlar ile meslek yüksekokullarına gerektiğinde sürekli olarak öğretim görevlisi atanabilir.” ifadesi bulunmaktadır.
Yasal düzenlemelerden görülebileceği üzere, öğretim görevlileri üniversite kadrolarına en çok 2 (iki) yıl süre ile atanmakta, bu sürenin sonunda hizmetlerinin devamı uygun görülenler her defasında yeniden atanmaktadır.
1 Ocak 2018 tarihinden itibaren araştırma görevlisi kadrolarına atamaların 2547 sayılı Kanunun 50/d statüsünde yapılmaya başlanmasıyla birlikte doktora sonrası ilişiği kesilmesi mevzuatın gereği olan kişiler kadro güvencesi kıyasen araştırma görevlisine göre daha yüksek düzeyde olan öğretim görevlilerine geçişe ilgi göstermeye başlamıştır.
Yürürlükteki yükseköğretim mevzuatımızda araştırma görevlilerinin üniversitelerin öğretim görevlisi kadrolarına doğrudan geçişini düzenleyen bir hüküm bulunmamaktadır.
Araştırma görevlileri, “Öğretim Üyesi Dışındaki Öğretim Elemanı Kadrolarına Yapılacak Atamalarda Uygulanacak Merkezi Sınav ile Giriş Sınavlarına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik”te aranan genel ve özel şartlara haiz olmaları, üniversiteler tarafından Resmi Gazete’de yayımlanan ilanlardan şartlarını taşıdıklarına başvuru yapmaları, ön değerlendirmeye girdikten sonra giriş sınavında başarılı olmaları gerekmektedir. Başarılı olan adaylar kurumlarının muvafatıyla naklen veya muvafakatı olmaması halinde açıktan atanmak suretiyle öğretim görevlisi kadrolarına atanabilir.